David Bowie – Is It Any Wonder?
Format: CD – Vinyl – Digital / Label: Parlophone Records
Release: 2020
Tekst: Ella-Milou Quist
Op Valentijnsdag, 14 februari jl, kwam de EP ‘Is It Any Wonder?’ van David Bowie digitaal uit. Deze release bevat zes zeldzame tracks die door Bowie zijn opgenomen in 1996 en 1997. Het eerste nummer, The Man Who Sold The World, verscheen op 8 januari, op David’s verjaardag. Deze versie komt van de ChangesNowBowie sessie die werd opgenomen voor de radio door de BBC op Bowie’s vijftigste verjaardag in 1997.
The Man Who Sold The World verscheen eerder natuurlijk al op het gelijknamige album uit 1970. Bowie bracht het nummer niet uit als A-kant van een single, maar als B-kant van Space Oddity en Life On Mars. Overigens is het nummer door meerdere artiesten gecoverd, waarvan de versies van Lulu en Nirvana het meest bekend werden.
De versie zoals verschenen op ‘Is It Any Wonder?’ is nog niet eerder uitgebracht. De elektrische gitaar zoals op de opname uit 1970 is achterwege gelaten en heeft door gebruik van andere instrumenten een oosterse touch gekregen. De jazzy feel die het nummer in de jaren zeventig ook al had, is gebleven. Ook de vervormers op Bowie’s stem zijn weggelaten, waardoor de zang nu clean is. Op de één of andere manier werkt de versie uit 1997 beter omdat het op dat moment beter bij David leek te passen dan heel vroeger. Zijn stem bevat veel meer emotie en hij legt veel meer gevoel in het nummer. De strijkers op de achtergrond geven het een extra melancholische sfeer, wat David’s stem alleen maar ten goede komt. Het geheel komt veel beter binnen dan vroeger.
Het tweede liedje op dit postuum album is I Can’t Read ’97. Het verscheen oorspronkelijk op het titelloze debuut van Tin Machine uit 1989 en werd geschreven door Bowie en Tin Machine gitarist Reeves Gabrels. In 1996 werd het opnieuw opgenomen door David als onderdeel van zijn ‘Earthling’ sessies. Het nummer werd geschrapt ten gunste van The Last Thing You Should Do, dat wel op ‘Earthling’ verscheen. De bijbehorende officiële video voor deze semi-akoestische solo uitvoering werd gefilmd door Tim Pope in januari 1997 tijdens repetities in Hartford, Connecticut. Voor deze versie geldt dat het rockgehalte, zoals te horen is op het origineel van Bowie’s band Tin Machine, helemaal verdwenen is. Het is veranderd in een melancholische song met een hoofdrol voor fingerpicking akoestisch gitaarspel, prachtig aangevuld met een rijk pallet aan kleuren en klanken in de vorm van strijkers, ambient toetsen en een psychedelische elektrische gitaar ergens op de achtergrond. Een subtiele ritmesectie in de vorm van fijne percussie en mooie basloopjes, maakt het nummer helemaal af.
Het daaropvolgende opnieuw bewerkte ‘Station To Station’ nummer Stay ’97 is van een late seventies sound naar een nineties sound ge-update. Het is een ware soundscape met een extreem jaren negentig (scheurende) gitaartoon, kietelende synthesizers, harde drumbeats en toch nog ergens een jazzy piano en funky basloopjes. Toch wist Bowie de energie en groove van het origineel te behouden en heeft de disco invloed van ‘Station To Station’ behendig overgezet in een toen eigentijds palet met elementen van techno, alt-rock, industrial en gothic muziek. Met deze bewerking en sound lijkt Stay ’97 een geheel nieuw nummer.
Hoewel oorspronkelijk opgenomen door het Bowie-zijproject Tin Machine en in 1991 uitgebracht als single van ‘Tin Machine II’, kwamen Bowie en Gabrels terug in de studio om Baby Universal te bewerken tot Baby Universal ’97, terwijl ze op dat moment aan David’s album ‘Earthling’ werkten.
Baby Universal ’97 was oorspronkelijk bedoeld om te verschijnen tussen I’m Afraid Of Americans en het laatste nummer Law (Earthlings On Fire) op ‘Earthling’, maar werd uiteindelijk geschrapt voor de release. Ondanks de daaropvolgende uitgebreide edities van het album, bleef de versie onuitgebracht tot deze ‘Is It Any Wonder?’ EP. Voor deze vernieuwde versie putte David uit dezelfde muzikale bronnen als voor Stay ’97 en heeft daarmee eenzelfde benadering en sound gecreëerd als op alle songs afkomstig van ‘Earthling’.
Nuts werd opgenomen in dezelfde studio-sessie in november 1996 als ‘Earthling’ track The Last Thing You Should Do, met de bedoeling dat beide bonusnummers voor de plaat zouden zijn. Deze laatste werd echter pas op het allerlaatste moment op het album geruild in plaats van I Can’t Read It ’97, dat nu ook op deze ‘Is It Any Wonder?’ EP is verschenen. Nuts bleef een ongereleasde song. Het nummer is grotendeels instrumentaal. Je hoort David alleen in ‘spoken word’. Gitarist Reeves Gabrels en toetsenist Mark Plati voorzien de track van snelle, bijna nerveuze drumbeats en lang uitgerekte toetsenpartijen. Het is vooral een sonische speeltuin. De laatste song, The Man Who Sold The World (Live Eno Mix) borduurt voort op dit wijdse nineties drum-’n-bass gebaseerde landschap. Ondanks de snelle drumbeats, krijgt het door de ambient en psychedelische sound, toch een relaxte lounge sfeer. Deze live mix werd al opgenomen in oktober 1995 en werd als single uitgebracht naast Strangers When We Meet, van het album ‘Outside’. Brian Eno, die de remix verzorgde, voegde naar eigen zeggen wat ‘achtergrondzang en een sonar-blip toe en vervormde het stuk een beetje zodat het meer contour kreeg.’ David heeft deze versie ook live uitgevoerd als onderdeel van zijn ‘Outside Tour’ in 1995 en 1996.
‘Is It Any Wonder?’ is een bijzondere EP met een uiteenlopende muziekstijl en sound die heel goed Bowie’s experimentele karakter weergeven. Je hebt aan de ene kant de bombastische, grootse en epische soundscapes om in te verdwalen en aan de andere kant de ingetogen, pure en melancholische sferen en klanken die je tot op het bot raken. Het lijkt een allegaartje, maar als je bedenkt dat de nummers het hele ‘Earthling’ tijdperk en daarmee de opnames tussen 1996 en 1997 bevatten, dan kijk je er toch anders tegenaan. Het is een tijdsbeeld, een uiting van David’s gedachten en gevoelens en van zijn artistieke en experimentele kant van dat moment. Bovendien komen deze versies van de nummers die je in principe al kent in dit ‘nieuwe’ jasje veel beter tot hun recht. ’Is It Any Wonder?’ is oprecht een zeer waardevolle toevoeging aan de toch al uitgebreide Bowie collectie.
Op 20 maart verschijnt de ‘Is It Any Wonder?’ EP tevens op CD en 12” Vinyl, waarbij de ChangesNowBowie versie van The Man Who Sold The World vervangen zal worden door Fun (Clownboy Mix).
Alsof deze EP nog niet genoeg is brengt Parlophone op Record Store Day op 18 april tevens het mini-album ‘ChangesNowBowie’ uit, dat zal bestaan uit negen liedjes die allemaal uit de ChangesNowBowie sessies komen. Ze werden opgenomen in de Looking Glass Studio’s in New York, tijdens de repetities in november 1996 voor Bowie’s 50th Birthday concert in januari 1997 op Madison Square Garden.
Tracklist:
01. The Man Who Sold The World – ChangesNowBowie Version
02. I Can’t Read ’97
03. Stay ’97
04. Baby Universal ’97
05. Nuts
06. The Man Who Sold The World – Eno ‘Live’ Mix
Website: David Bowie
