Review: Marc Ribot – Map Of A Blue City
Marc Ribot – Map Of A Blue City
Format: CD – Vinyl LP – Digital / Label: New West Records
Release: 2025
Tekst: Gerard Haarhuis
En weer een bezig baasje! Marc Ribot heeft zelf vanaf 1990 een kleine 30 albums uitgebracht. Zowel solo als onder groepsnamen als Rootless Cosmopolitans, Shrek, Los Cubanos Postizos, Ceramic Dog en nog meer groepsnamen. Daarnaast heeft hij meegewerkt aan ruim 200 (!) albums van andere artiesten waarvan ik enkele moet nóemen: Tom Waits, Trey Anastasio, de Black Keys, Elvis Costello, Diana Krall, Solomon Burke om er inderdaad maar een páár te noemen. Is dat alles? Nee, nog niet, want Marc heeft ook meegedaan op ruim 30 albums van John Zorn. En dat terwijl er bij hem toch ook maar 24 uur in een dag zitten!
En zo kwam er dit voorjaar zijn nieuwste album op de markt: ‘Map Of A Blue City’, uitgebracht op New West Records, met 9 voor het meren- deel niet al te korte nummers waarop de volgende bezetting speelt:
– Marc Ribot op alle gitaren en vocals
– David Pilch op bas op (3 en4)
– Jeremy Gustin op drums op (4)
– Tony Lewis drumt op (3)
– François Lardeau speelt drums en percussie (9)
– Eszter Balin zingt de background vocals op (6)
– Ches Smith laat het Glockenspiel tingelen op (5)
– Ted Reichman op accordeon op (4)
– Greg Lewis op Hammond B3 op (3)
– Doug Wieselman op fluit en sax op (4)
– Christopher Hoffman op cello op (1 en 4) en op dezelfde nummers speelt Pico Alt viool en Christina Courtin alt viool.
We gaan beginnen aan ‘Map Of A Blue City’ van Marc Ribot.
En het eerste nummer is Elizabeth, een treurig nummer over de dood van Mark’s vader en de daarbij uitgesproken woorden, die voor zover ik heb kunnen nagaan uit een 13e eeuwse Kaddish afkomstig zijn en uitgesproken worden, in het Hebreeuws, bij het overlijden van een dierbare. De begrippen “dood” en “overlijden” worden er niet in gebezigd maar wel de grootheid van God waarop men vertrouwt ondanks dat dat zwaar valt bij hun onmetelijke en nauwelijks te bevatten verlies op dat moment. De laatste regel over dat zijn vader nu is “dreaming in Elizabeth” kan ik vrij vertaald toedichten aan Psalm 20:5, “Moge Hij u overeen- komstig de wens van uw hart geven,” in de zin van “eeuwige rust”. Heel indrukwekkend in net twee minuten. Mooi met de strijkers erbij. Gróót door “klein” te blijven!
In For Celia komen vreselijke rampen voorbij die “opgehangen” worden aan het verhaal van de Lorelei die met lokroepen schippers naar de zeebodem joeg. Mooi verwoord en ook weer “klein” gezongen door Marc met fijn akoestisch gitaarspel. Om de dramatische gevolgen van het ogenschijnlijk romantische verhaal heel nuchter te duiden tot wat het volgens Marc écht is, komt hij tot “It’s just romantic German bullshit, want ja, wat is er romantisch aan als tenslotte die bootslui kopje onder gaan…
Iedereen heeft wel eens verdriet, heeft klappen opgelopen in het leven en “jij” bent zeker niet de enige. Ook “ik” heb m’n deel meege- kregen en waar ik dan behoefte aan heb is Say My Name, “Say My Name out loud.” Ik houd van jou, “you got my body, mind and soul,” maar alsjeblieft Say My Name, Say My Name out loud! Een mooi intro met een enkele scherpe gitaar-uithaal, keyboards en percussie. Alles heel “zingend”! Mooi!
Een zeer passende intro bij Daddy’s Trip To Brazil een sombere vertelling van Mark waarin duidelijk wordt dat hij van dat alles helemaal niets moet hebben, no Brazilian girls, no more Portuguese learning, absolutely no favela, breng me alleen maar naar het hotel en haal me op als het donker is. Die overdaad. Dat had ik altijd als we op vakantie in bijvoorbeeld Cochem of Königswinter waren. Daar is alles zó Nederlands, muziek, patat enzovoort, dat je denkt: Wat dóe ik hier. En al die landgenoten die overal de bierglazen jatten als een soort nationale sport… Dus ja, ik kan me dat “ongevoel” van Marc goed voorstellen. Alleen als je niet op de tekst let blijft er een heerlijk Braziliaanse deuntje over. Dat dan weer wel. Dank aan de saxofoon en accordeon.
In Map Of A Blue City gaat het om het waar gebeurde verhaal van de dochter van Marc nog heel klein was en hij zelf een jonge vader en zijn dochtertje een tekening maakte van gebouwen in een stad en dat louter in blauwe kleuren deed, waarop Marc haar complimenteerde met deze blauwe kaart en zij hem daarop corrigeerde door te zeggen dat het een “map of a blue city” was. En vele jaren later vormde die herinnering voor Marc de aanleiding om Map Of A Blue City te schrijven. Marc loopt in de stad, is niet verdwaald, maar toch een redelijk fragmentarisch, beetje chaotisch nummer met na elk couplet de conclusie “It’s not a blue map, it only looks that way. Cause it’s the Map Of A Blue City. It’s not a blue map, it only looks that way.” Een zwaar aanslaande en echoënde gitaar blijven aanwezig en geven het nummer toch een verdrietige, naargeestige lading mee…
Een leuk gegeven Death Of A Narcissist, waarin Marc op zoek is naar de “love of his life” en dat zoekt in z’n evenbeeld (..) in spiegels e.d. om dan uiteraard teleurgesteld te eindigen want als hij dan op een dag denkt die liefde gevonden te hebben… Een mooi gelaagde tekst, scherpe puntige gitaar met background
vocals. En aan het eind van het nummer zit er maar één ding op: “Keep running baby…” Lekker dubbel, de narcist op zoek naar z’n evenbeeld omdat dat de “love of his life” zou moeten/kunnen zijn!
When The World’s On Fire, een traditional uit 1930, bekend geworden door de Carter Family, krijgt hier een mooie lading van “faith, hope and comfort amidst chaos and turmoil.” Waar ren je naar toe, waar kun je terecht, When The World’s On Fire. Bijna, zoals alle nummers, meer gesproken dan gezongen, blijft alles redelijk rustig met begeleiding van alleen een akoestische gitaar, en dat ondanks de penibele situatie When The World’s On Fire en er een oplossing gevonden moet worden om dat “vuur” te blussen…
Sometime Jailhouse Blues, oorspronkelijk slechts een gedicht van Allen Ginsberg, op muziek gezet door Marc Ribot. Een gedicht waar je niet gelijk de zon mee ziet schijnen. Het akoestische gitaarspel vertolkt inderdaad een “Jailhouse blues”. Het zingen in dit nummer heeft een beetje weg van Leonard Cohen, maar voordat we ál te vrolijk worden, slechts “een beetje”! Als Marc z’n vermoeide lichaam te rusten legt, realiseert hij zich dat het hele leven draait om “money, money, work and worry”. Tja.
Zeven minuten wordt er uitgetrokken voor “Optimism Of The Spirit”. Met een geheimzinnige intro van een ijl zagende gitaar, er komt een beetje percussie bij, de toon wordt donkerder, krijgt een mooi ritme en houdt er dan toch nog vrij onverwacht na 7 minuten mee op. Het gegeven als zodanig is te herleiden naar de Italiaanse schrijver Gramsci die de diepere krochten van de mens heeft blootgelegd met daarin de voortdurende strijd tussen het “pessimism of the intellect” en het “optimism of the will”. In de woorden van Marc Ribot dus het Optimism Of The Spirit. Als je betekenis van het begrip kent, komt wat je hoort absoluut overeen met de innerlijke strijd die in ons allen zit. Het verstand zegt het één, maar we leggen ons er niet zomaar bij neer. In die zin vind ik dit een mooi, instrumentaal, nummer.
En met die laatste woorden zit het album er op en… we leven nog! en ook ná dit album komt er een volgend, en een volgend, en… Om Marc Ribot in veel opzichten dan toch maar even tegen te spreken: Het is nooit zo donker of het wordt wel weer licht! In een beschrijving van dit album kom ik ergens de uitdrukking “dystopisch” voor en daar kan ik me zeker in vinden. Het is zware kost. Daar houd ik van, maar dit is zodanig zwaar dat het woord “dystopisch” op z’n plaats is. Het wordt niet beter, er is geen toekomst, het licht gaat uit. En dát kan ik, als iemand voor wie het glas bijna altijd halfvol is, maar moeilijk accepteren! Er is niet één nummer met een positieve lading! Daarnaast lijken de nummers zelf moeizaam tot stand te zijn gekomen, het lijken net allemaal korte stukjes die aan elkaar geplakt zijn. Ook omdat de manier waarop er gesproken/gezongen wordt dat beeld oproepen. Rommelig ook daardoor. Ook daar houd ik best van, kan zelfs super gezellig zijn, maar… er zijn grenzen.
Jullie kennen mij, ik probeer altijd uit te zoeken wat de bedoeling is van elk nummer, de aard van het beestje, enzovoort, maar hier valt het me zwaar. En ook dit is blues, maar toch. Qua sterrenbeeld hoeft hij ook niet zo somber te zijn, in tegendeel.
Maar goed, de conclusie: Het is geen makkelijke kost, je moet er voor gaan zitten en goed luisteren, het heeft vaak een summiere begeleiding en toch heb ik
een paar nummers die mij meer dan gemiddeld aanspreken:
Elizabeth, Daddy’s Trip To Brazil, vanwege de muziek, en Optimism Of The Spirit.
Tracks:
01. Elizabeth
02. For Celia
03. Say My Name
04. Daddy’s Trip To Brazil
05. Map Of A Blue City
06. Death Of A Narcissist
07. When The World’s on Fire
08. Sometime Jailhouse Blues
09. “Optimism Of The Spirit”
Website: https://www.marcribot.com/