Recensie: The Band – Stage Fright – 50th Anniversary Edition
The Band – Stage Fright (50th Anniversary Edition)
Format: CD – LP – Digital – Boxset / Label: Capitol
Release: 2021
Tekst: Ella-Milou Quist
The Band was een Canadees-Amerikaanse rockgroep die in 1967 in Toronto, Ontario werd opgericht en bestond uit vier Canadezen (bassist, zanger en violist Rick Danko, toetsenist, accordeonist en saxofonist Garth Hudson, toetsenist, drummer en zanger Richard Manuel en gitarist en zanger Robbie Robertson) en één Amerikaan (drummer, zanger, gitarist en mandoline speler Levon Helm).
De band combineerde elementen van Americana, country, zydeco, folk, rock, jazz en blues en inspireerde en beïnvloedde latere artiesten en bands als The Eagles, Elton John, The Grateful Dead, The Flaming Lips en Wilco.
De leden van The Band kwamen geleidelijk samen in The Hawks, de begeleidingsgroep van de in Toronto gevestigde rockabilly-zanger Ronnie Hawkins. Met Hawkins namen ze in de periode tussen 1960 en 1964 een paar singles op en werden bekend als de beste rockgroep in de bloeiende muziekscene van Toronto.
Regelmatig organiseerde de rockabilly zanger nachtenlange repetities na clubshows, met als resultaat dat de jonge muzikanten al snel een grote technische bekwaamheid op hun instrumenten ontwikkelden. Eind 1963 besloot de groep met Hawkins te breken vanwege persoonlijke meningsverschillen. De leden waren het zat om constant dezelfde liedjes te spelen (ze waren de muziek ontgroeid) en wilden origineel materiaal ten gehore brengen.
Bovendien hadden ze genoeg van Hawkins tiranniserende leiderschap. Direct na het verlaten van Ronnie stond de groep kort bekend als The Levon Helm Sextet, met saxofonist Jerry Penfound als zesde lid.
Na diens vertrek werd het Levon And The Hawks. In 1964 ging de band op toer en bracht onder Levon And The Hawks en de Canadian Squires een paar singles uit.
Het jaar daarop huurde Bob Dylan hen in voor zijn Amerikaanse tournee in 1965 en zijn wereldtournee in 1966. Na de succesvolle tour van 1966 verhuisde de band met hulp van Dylan en zijn manager Albert Grossman, naar Saugerties, New York, waar ze de informele opnames uit 1967 maakten die ‘The Basement Tapes’ werden. Dit was de basis voor het debuutalbum ‘Music From Big Pink’ uit 1968. Omdat ze altijd ‘The Band’ waren voor verschillende frontmannen en de lokale bevolking van Woodstock, besloten de leden die naam aan te houden omdat het zo goed werkte. In 1968 traden ze dan ook op onder deze naam en brachten tien studioalbums uit. Bob Dylan bleef gedurende hun carrière met hen samenwerken en deed in 1974 zelfs een gezamenlijke tournee.
The Band’s eerste album, ‘Music From Big Pink’ (1968), was een groot succes en werd alom geprezen. De plaat bevatte drie nummers die (mede-)geschreven zijn door Dylan; This Wheel’s On Fire, Tears Of Rage en I Shall Be Released. Door de film Easy Rider, werd The Weight één van de grootste hits van dat album.
In het voorjaar van 1969, na het succes van ‘Music From Big Pink’, ging de groep op tournee. Het eerste live optreden was op Stony Brook University. Die zomer trad de band ook op, op het Woodstock Festival, maar helaas werd dat optreden niet opgenomen in de beroemde Woodstock-film vanwege juridische complicaties. Later dat jaar trad de groep op met Bob Dylan op het UK Isle Of Wight Festival (waarvan later verschillende liedjes op Dylan’s album ‘Self Portrait’ verschenen). Datzelfde jaar vertrok The Band naar Los Angeles om het vervolg ‘The Band’ op te nemen.
Stage Fright
‘Stage Fright’ is het derde studioalbum van de band en werd uitgebracht in 1970. Het bevat twee van de bekendste nummers van de groep; The Shape I’m In en de titeltrack Stage Fright. Het is een tegenstrijdig album dat levendige muziek en ontgoochelde teksten combineert en thema’s als vrede, ontsnapping en frivoliteit verkent die duistere melancholie, angst en vermoeidheid onthuld. Het had als resultaat dat de meningen over het album nogal verdeeld waren in vergelijking met z’n geprezen voorgangers, omdat het nogal afweek.
‘Stage Fright’ was meer een rock plaat en had een neerslachtige, eigentijdse sound en minder van de vocale harmonie die een middelpunt was geweest op de eerste twee platen. De traditie van het wisselen van instrument ging echter wel door, waarbij elke muzikant partijen op ten minste twee verschillende instrumenten bijdroeg.
Over het algemeen waren critici het er wel over eens dat de muziek op ‘Stage Fright’ solide was. Ze prezen aspecten als Garth Hudson’s diverse textuur-weefsels, Robbie Robertson’s scherpe gitaarwerk en de funk van de Rick Danko-Levon Helm ritmesectie, maar verschilden van mening over de verontrustende klank en algehele samenhang van de plaat. In latere jaren, ter gelegenheid van heruitgaven en remasters, waardeerden veel critici het album opnieuw en stelden hun mening bij aangaande de kwaliteit van het album.
50th Anniversary editie
Inmiddels bestaat het album vijftig jaar en is er onlangs een ’50th Anniversary Edition’ van verschenen. Deze heruitgave heeft een nieuwe track-volgorde en heeft daarmee z’n oorspronkelijk geplande volgorde terug. Bovendien heeft de plaat een nieuwe stereo-remix gekregen, verzorgt door engineer, mixer en producer Bob Clearmountain. (Die onder andere ook albums en liedjes heeft geproduceerd en/of gemixt voor Bruce Springsteen, Bon Jovi, The Rolling Stones, Bryan Adams, Robbie Williams, Toto en Simple Minds).
De mix van de geremasterde ’50th Anniversary’ versie van ‘Stage Fright’ klinkt veel opener en helderder en je hoort nu de instrumenten afzonderlijk veel beter. Het heeft hierdoor wel een iets meer poppy feel, maar is daardoor wel toegankelijker voor het publiek van nu. Er zit tevens meer diepte en gelaagdheid in de nieuwe mix, waardoor de liedjes in principe beter binnen komen.
Toch zijn de originele analoge opnamen nog altijd mooier en zeker specialer. Op de één of andere manier blijft het bandjes-gevoel dan veel beter intact en klinkt het geheel een stuk magischer. Leuker zijn daarom des te meer de twee alternatieve mixes van Strawberry Wine en Sleeping. Beide nummers zijn sober ingekleurd met beduidend minder instrumentatie dan de versies zoals we die kennen van ‘Stage Fright’. Sleeping bestaat op de alternatieve mix alleen uit vocalen en een piano en Strawberry Wine heeft in z’n sobere vorm veel meer een bluesy sound en feel dan de bluegrass, zydeco versie die het album wel gehaald heeft. Het is een kwestie van smaak, welke versies mooier zijn. Persoonlijk vind ik bijvoorbeeld dat Strawberry Wine veel beter tot z’n recht komt in de uitgeklede versie. Het is intiemer en intenser en dat komt met name door het gebruik van de akoestische gitaar en foot stomp percussie.
Wat deze heruitgave nog meer bijzonder maakt, zijn de nog niet eerder uitgebrachte ‘Calgary Hotel Recordings’ uit 1970, waarop we een hotel jamsessie horen tussen Robbie Robertson, Rick Danko en Richard Manuel, die is opgenomen toen het album nog in de mixfase zat. Je krijgt daarmee een intiem inkijkje in de samenwerking tussen de leden. Het is niet van een uitmuntende kwaliteit, maar je hoort hier wel heel duidelijk de mooie harmonieuze samenzang waar The Band om bekend stond. Met deze opnames komt echt de traditionele blues kant van de groep naar voren, met slechts een akoestische gitaar, vocalen, handklappen en mondharmonica.
Live At The Royal Albert Hall
Tijdens het luisteren van het volledige (en nog niet eerder uitgebrachte) concert ‘Live In The Royal Albert Hall’ van juni 1971 hoor je pas echt hoe goed The Band eigenlijk was. De meters die de groep maakte bij Ronnie Hawkins en Bob Dylan, nog vóór het eigen succes, wierp duidelijk z’n vruchten af. De leden waren ontzettend goed op elkaar ingespeeld en konden elkaar dan ook met gemak volgen. Hun optredens stonden als een huis; alles klopte, van de harmonieuze samenzang tot de expressieve solo’s. Nergens een valse noot of een ander foutje.
De muzikaliteit en authenticiteit spatte ervan af. Kwalitatief waren zowel hun albums als de optredens van de bovenste plank. Het geluid en de mix van deze unieke concertregistratie is dan ook fantastisch.
Het wordt daarmee pijnlijk duidelijk dat The Band één van de beste live-acts was die ooit bestaan heeft. Er zijn maar weinig bands die dit hebben kunnen evenaren, laat staan die kunnen tippen aan deze reputatie.
‘Live In The Royal Albert Hall’ staat zowel op de 2CD versie van de ’50th Anniversary’ editie van ‘Stage Fright’ als op de boxset van de super-de-luxe versie. Net als bij eerdere Band-boxsets bevat ‘Stage Fright’ een blu-ray met een gloednieuwe Bob Clearmountain 5.1 surround sound-mix, evenals een hi-res stereomix van het album, bonustracks en de liveshow.
De boxset bevat ook een 33PRM-persing van het album op vinyl (de remix van 2020), een exclusieve reproductie van de Spaanse persing van de zeven-inch vinyl single van The Band uit 1971 voor Time To Kill (ondersteund met The Shape I’m In) in hun nieuwe stereomixen en een fotoboekje met nieuwe aantekeningen van Robbie Robertson en touring fotograaf John Scheele, een herdruk van de originele albumrecensie van de Los Angeles Times door criticus Robert Hilburn; drie litho’s en meer.
Tracklist:
CD 1: Stage Fright
01. The W.S. Walcott Medicine Show
02. The Shape I’m In
03. Daniel And The Sacred Harp
04. Stage Fright
05. The Rumor
06. Time To Kill
07. Just Another Whistle Stop
08. All La Glory
09. Strawberry Wine
10. Sleeping
Bonus tracks
11. Strawberry Wine (Alternate Mix)
12. Sleeping (Alternate Mix)
Calgary Hotel Room Recordings, 1970
13. Get Up Jake (#1)
14. Get Up Jake (#2)
15. The W.S. Walcott Medicine Show
16. Rockin’ Pneumonia And The Boogie Woogie Flu
17. Calgary Blues
18. Before You Accuse Me
19. Mojo Hannah
CD 2: Live At Royal Albert Hall, June 1971
01. The Shape I’m In
02. Time To Kill
03. The Weight
04. King Harvest (Has Surely Come)
05. Strawberry Wine
06. Rockin’ Chair
07. Look Out Cleveland
08. I Shall Be Released
09. Stage Fright
10. Up On Cripple Creek
11. The W.S. Walcott Medicine Show
12. We Can Talk
13. Loving You Is Sweeter Than Ever
14. The Night They Drove Old Dixie Down
15. Across the Great Divide
16. The Unfaithful Servant
17. Don’t Do It
18. The Genetic Method
19. Chest Fever
20. Rag Mama Rag