David Gray – White Ladder (20th Anniversary Edition)
Format: CD – LP – Digital / Label: IHT Records
Release: 2020
Tekst: Ella-Milou Quist
Opgenomen in zijn eigen appartement en voor de eerste keer gereleased in november 1998 via zijn eigen platenlabel IHT Records, bereikte ‘White Ladder’ van David Gray de charts niet.
Na de tweede release op 1 mei 2000, toen het album werd uitgebracht door ATO Records van Dave Matthews, haalde ‘White Ladder’ opeens wel de hitlijsten, stond een jaar later zelfs op één in de UK Album Charts en groeide wereldwijd uit tot de meest iconische plaat van de Britse singer-songwriter. Van deze plaat kwamen vijf singles uit. De grootste hit, Babylon, maakte Gray in één klap wereldberoemd. De overige singles waren This Year’s Love, Please Forgive Me, Sail Away en Say Hello, Wave Goodbye. Wereldwijd ging de cd maar liefst zeven miljoen keer over de toonbank. Om het succes van de plaat te vieren, nadat het in 2000 heruitgegeven werd, is er nu een 20th Anniversary Edition van verschenen. Het omvat het volledige album in geremasterde versie, plus zeven niet eerder uitgebrachte en zeldzame liedjes en vijf demo’s, opgenomen in dezelfde periode.
De eerste cd is het originele ‘White Ladder’ album, met een remaster van dit jaar. Je hoort weinig wezenlijke verschillen met de versie uit 1998. Behalve dat her en der de mix nog helderder en opener klinkt en op enkele nummers de zang wat is versterkt of juist ietsje is teruggedraaid om de instrumenten nog beter uit te laten komen. De plaat is zowel in de eerste versie als in deze geremasterde versie een pareltje. De meerwaarde van deze jubileum editie zit ‘m vooral in de tweede CD. Daarop staan de liedjes die het album niet gehaald hebben en demo versies van enkele nummers. Opener hiervan is Lights Of London; een mooi melancholisch gitaarliedje gecombineerd met cleane harde drums en een vleugje ambient door de synthesizers en overstuurde elektrische gitaar die vanaf de late jaren negentig populair waren. Het daarop volgende Over My Head is een bijna spookachtige song met duistere percussie en drums, een indringende elektrische gitaar en strijkers die het drama effect versterken. Het was oorspronkelijk het B-kantje van Babylon en een bonustrack op de Japanse editie van ‘White Ladder’ en daarmee al jaren zeer moeilijk te vinden.
De typische jaren negentig song Monday Morning werd naast hitsingle This Years Love gebruikt in de film ‘This Years Love’. Gray zelf kreeg ook een kleine rol in de film.
Tired Of Me heeft dezelfde cadans als de songs op ‘White Ladder’ en had wat dat betreft zeker een plekje op het album verdiend. Het is een schitterend akoestisch liedje dat werkelijk door merg en been gaat. Dit komt vooral door David’s intense manier van zingen. De emotie spat er vanaf en het is bijna hartverscheurend om te horen. `
Roots Of Love is vooral indrukwekkend door het sonische geluid; de speelse toetsenpartijen, halverwege het nummer. Het geeft extra lading en dynamiek aan de song en op de een of andere manier komt het hierdoor nog beter binnen. Er is ontzettend goed over nagedacht en sluit naadloos aan bij David’s gitaarspel, zangstem en de ritmesectie. Het valt, juist door de toesten, als een puzzelstukje in elkaar.
Als Gray zou besluiten om Walking In Circles opnieuw onder de aandacht te brengen, zou het meteen een hit worden. De akoestische gitaarpartij (die je vooral veelvuldig hebt gehoord bij een artiest als Ben Howard) met z’n hoge singer-songwriter en folk gehalte en David’s melancholische zanglijnen en strijkers die dit effect versterken, maken dat dit echt weer een nummer is van nu.
Through To Myself is de hidden track op de originele Europese editie van ‘White Ladder’ uit 1998. Qua sound is het een beetje een vreemde eend in de bijt. Het is een mix van Bob Dylan en Lou Reed, met de gitaarriffs en licks van John Mayer.
Wat betreft niet eerder uitgegeven en zeldzame tracks hebben we het dan gehad. Stuk voor stuk zijn het liedjes die zeker niet hadden misstaan op ‘White Ladder’, maar je moet ergens een grens trekken. Het gezegde ‘Kill Your Darlings’ bestaat niet voor niets. Wat betreft sound en cadans heeft David precies de goede liedjes op het originele album gezet. Hoewel daar wat mij betreft Tired Of Me ook nog aan toegevoegd had mogen worden.
De laatste vijf liedjes op deze tweede cd zijn demo’s. De eerste is Over My Head, die dus niet op de oorspronkelijke versie van ‘White Ladder’ staat, maar eerder al wel een plaatsje veroverde tussen de B-kantjes, zeldzame en niet eerder uitgegeven nummers. De demo versie is stiekem misschien toch de mooiste versie. De zang is intenser en duidelijker en door minimalistische gebruik van instrumenten, je hoort slechts een akoestische gitaar en keyboard, komt het echt binnen en raakt je tot op het bot. De andere versie is met een voltallige band en strijkers een stuk bombastischer. Toch valt voor beide versies iets te zeggen. Het is hoe dan ook en in welke versie dan ook, een indrukwekkend nummer.
What On Earth is de demo versie van My Oh My, de derde track van het originele album. In beide gevallen een schitterend melancholisch nummer, maar de demo variant is nog net iets grimmiger, intiemer en indringender en komt daardoor nog meer binnen. Voor de demo van Silver Lining geldt eveneens dat deze rauwe, pure versie nog meer binnen komt. Vooral de distortion op de elektrische gitaar, die op de demo veel mooier naar voren komt dan op de album versie, maakt deze song veel interessanter en indrukwekkender. Voeg daar de warme vocalen van David aan toe en je zit geramd. Persoonlijk had deze opname van mij op het album uit 1998 terecht mogen komen.
Eén van de grootste hits van ‘White Ladder’, This Years Love, staat ook als demo op deze Anniversary Edition en is en blijft hoe dan ook een prachtige, warme, gevoelige song. Er is verrassend weinig aan gesleuteld voor het op de originele CD terecht kwam.
Wat de opener is op de oorspronkelijke versie van ‘White Ladder’ is de afsluiter van deze nieuwe editie. Please Forgive Me heeft op de demo een hardere dubstep sound en is directer en minder genuanceerd dan op de versie uit 1998. Voor dit liedje geldt wel dat de originele uitgave mooier is dan de demo versie. Toch blijft de ontwikkeling van demo naar album-waardige song erg leuk om te volgen.
Over het jubileum van dit legendarische en wereldwijd succesvolle album zegt Gray zelf:
“Het is ongelooflijk dat ‘White Ladder’ alweer twintig jaar oud is. Het is een unieke plaat, vol met grootse, openhartige liedjes en ondergedompeld in een rauwe emotionele energie. Het is een album met een heel eigen en opmerkelijke geschiedenis. Een plaat die voor velen vanuit het niets kwam en vervolgens de harten van miljoenen over de hele wereld stal. Ondertussen heeft dat album mij als persoon ook voorgoed getransformeerd. Twintig jaar later voelt het alsof ‘White Ladder’ voor iedereen nog net zo springlevend is als toen. Dat is zo’n speciaal gevoel. Het wordt niet beter dan dat.”
En daarmee vat David Gray het precies samen. ‘White Ladder’ is tijdloos. Je kunt hier iedere generatie naar laten luisteren en iedereen zal zich verbonden voelen met zijn teksten en muziek. Nu, en over tien, twintig en dertig jaar nog steeds. Precies om die reden moet je ofwel de originele versie van ‘White Ladder’ uit 1998 ofwel de 20th Anniversary Edition (om ook de zeldzame tracks in bezit te hebben) van het album in huis halen.
Tracklist:
CD 1
01. Please Forgive Me
02. Babylon
03. My Oh My
04. We’re Not Right
05. Nightblindness
06. Silver Lining
07. White Ladder
08. This Year’s Love
09. Sail Away
10. Say Hello, Wave Goodbye
CD 2
01. Lights Of London
02. Over My Head
03. Monday Morning
04. Tired Of Me
05. Roots Of Love
06. Walking In Circles
07. Through To Myself
08. Over My Head [Demo]
09. What On Earth [Demo]
10. Silver Lining [Demo]
11. This Year’s Love [Demo]
12. Please Forgive Me [Demo]
Website: David Gray