Rockcolumn: Gerry Rafferty – Vervreemd
De columns zijn verhalen over ‘de mens achter de ‘popster’
Tekst: Tom Wouters
Gerry Rafferty – Vervreemd
Door het grote publiek zal hij altijd herinnerd worden als de zanger van Baker Street, een wereldhit uit 1978. Het grote succes van Baker Street en het album ‘City To City’, maakte Gerry Rafferty echter niet gelukkig. Enigszins cynisch verklaarde hij ooit in een interview: “Baker Street still makes me about £80,000 a year. It’s been a huge earner for me. I must admit, I could live off that song alone”.
Gerry Rafferty werd in 1947 geboren in een working-class Iers-katholieke familie in Paisley, Schotland, als zoon en kleinzoon van mijnwerkers. Rafferty leerde als kind zowel Ierse als Schotse folk songs. “My father was Irish, so growing up in Paisley, I was hearing all these songs when I was two or three. Songs, like She Moves Through The Fair, and a whole suite of Irish and Scots traditional songs”. Geïnspireerd door die folkmuziek en de muziek van The Beatles and Bob Dylan, begon Gerry Rafferty zijn eigen songs te schrijven.
In 1969 trad hij toe tot The Humblebums, waar hij een duo vormde met Billy Connolly, die later naam zou maken als fameuze stand up comedian. Connolly en Rafferty deelden een sterke voorkeur voor ironie, wat tot uiting kwam in één van hun mooiste songs: Her Father Didn’t Like Me Anyway.
Rond die tijd ontdekte Rafferty, een groot lezer en vooral geïnteresseerd in filosofie, een klassiek filosofisch boek, “The Outsider” van Colin Wilson. Het boek legt het verband tussen creativiteit en vervreemding en beïnvloedde sindsdien Rafferty’s kijk op de wereld en zijn songwriting.
Nadat Connolly en Rafferty hun eigen weg gingen in 1971, tekende Rafferty een solocontract bij Transatlantic Records en nam hij onder de productionele leiding van Transatlantic staff producer Hugh Murphy zijn eerste soloalbum op: ‘Can I Have My Money Back?’ Achteraf gezien is dit album, ondanks het latere commerciële succes van Stealers Wheel en vooral ‘City To City’, wel het mooiste werk dat Gerry Rafferty ooit heeft gemaakt, met een aantal prachtige melodieuze, folkachtige songs over zijn jeugd.
In 1972 vormde Rafferty samen met zijn jeugdvriend Joe Egan, Stealers Wheel. Stealers Wheel maakte drie albums onder de productionele leiding van de Amerikaanse producers en songwriters Leiber & Stoller. De groep had een grote hit met Stuck In The Middle With You, maar ging als gevolg van allerlei juridische problemen in 1975 weer uit elkaar.
Nadat die problemen uiteindelijk in 1978 waren opgelost, kon Rafferty zijn carrière voortzetten. En dat deed hij met ‘City To City’, weer geproduceerd door Hugh Murphy en met de song die hem wereldberoemd zou maken, Baker Street. Maar Gerry Rafferty voelde zich eigenlijk vanaf het begin van zijn carrière niet erg thuis in de glitter and glamour van de showbizz. Hij trad bijvoorbeeld niet graag live op, zeker niet op grote podia. Hij maakte tijdens de spaarzame optredens nauwelijks contact met zijn publiek en verborg zijn ogen achter getinte brillenglazen. Gerry Rafferty was een muzikant die gewoon graag liedjes schreef en opnam. De hele showbizz rimram eromheen vervreemdde en vereenzaamde hem.
Ironisch genoeg gaat de tekst van de song die hem wereldberoemd maakte over die vervreemding van de muziekbusiness en het sterrensysteem. Baker Street werd daardoor eigenlijk zowel het begin als het einde van Gerry Rafferty’s carrière.